فیزیکدان و نظریه پرداز ایرانی گفت: بزرگترین تهدید علوم پایه ندانستن جایگاه واقعی آن است
دکتر گلشنی گفت : از عمده دلایلی که باعث توجه عالمان بعد از مدتها به فلسفه شد این است که علم نمیتوانست به سوالات مربوط به ارزشهای اخلاقی پاسخ دهد و تعدادی سوال اساسی نیز وجود داشت که آنها را نیز نمیتوان با علم جواب داد و درنتیجه دانشمندان انتظار دارند که این سوالات توسط فلسفه پاسخ داده شود همچنین در خود علم نیز تعدادی سؤال مطرح میشود که آنها را نیز باید با کمک فلسفه جواب داد.
به گزارش واحد خبر روابط عمومی دانشگاه قم دکتر مهدی گلشنی، نظریه پرداز و فیزیکدان ایرانی در نشست سال علوم پایه با موضوع اهمیت علوم پایه و یک تحول مهم اخیر که امروز در دانشگاه قم برگزار شد، بیان کرد: سه تحول مهم که در غرب ایجاد شده عبارت است از احیای علوم انسانی، احیای دین و احیای فلسفه در فیزیک خصوصاً میان سرآمدان علم در دانشگاهها که صریحا بیان میکند باید فیزیک و فلسفه با هم ادغام شوند این همان چیزی است که انیشتین نیز پیشتر به آن اصرار داشت.
نظریهپرداز و فیزیکدان ایرانی افزود: بنده نیز در کتاب خود به این امر اشاره کرده و اصرار داشتم اما این بهره به دانشگاههای ایران نرسیده است همچنین هنگامی که در کلاس مثلا فیزیک سوالات فلسفی پرسیده میشود پاسخی برای آن پرسش ارائه نمیدهند درحالیکه در دانشگاههای بزرگ دنیا خود را موظف میدانند که پاسخ سؤالات فلسفی را در کلاس ارائه دهند.
دکتر گلشنی بیان کرد: درخصوص سال علوم پایه باید گفت امسال سال علوم پایه بود اما وزارت علوم و فرهنگستان علوم کار بخصوصی در این زمینه انجام ندادهاند و فقط به طور اسمی به این نام خوانده شد.
وی گفت: یکی از امور ناراحت کننده این است که دانشجویان همچنان سراغ علومهای پایه نمیروند و این اتفاق در خانوادهها نیز به چشم میخورد که انتخاب رشتههای تحصیلی براساس مد مرسوم جامعه انجام میشود نه نیاز آن.
نظریه پرداز و فیزیکدان ایرانی ادامه داد: وزارت علوم نیز تأکید بر فناوری دارد اما ازآنجاییکه علم امروز تکنولوژی فردا را میسازند فقط در یک صورت میتوان آن را تحقق بخشید آن هم جستجوی ریشه تمام علوم که در علوم پایه است.
دکتر گلشنی بیان کرد: در خصوص عدم پیشرفت علم باید گفت عواملی از سوی آمریکا و اسرائیل در داخل کشور مانع پیشرفت ایران از نظر علمی و تکنولوژی میشود خود دشمن نیز صراحتا اذعان داشتند که باید مانع تشکیل ژاپن اسلامی شد و بیان کردند برای دستیابی به این اتفاق نمیتوان با اسلحه کاری کرد باید فرهنگ ایران را تغییر داد همچنین که توانستهاند فرهنگ مدارس و دانشگاهها را تغییر دهند و تمدن و فرهنگ ایران در این دو جایگاه علمی رو به فراموشی است.
نظریهپرداز و فیزیکدان ایرانی افزود: بهعنوان مثال در ایران دانشگاه صنعتی براساس مشاوره اساتید دانشگاه امآیتی در زمان شاه تشکیل و پایهگذاری شده اما اکنون به طور کاملا محسوسی متفاوت از دانشگاه امآیتی است زیرا در دانشگاه امآیتی دانشجویان علوم مهندسی باید دروسی را از علوم انسانی داشته باشند و همچنین مدرک مشترک بین علوم انسانی، علوم مهندسی و علوم پایه نیز در این دانشگاه ارائه میشود.
وی افزود: اهمیت علوم پایه در اسلام نیز مشخص است و اکنون زمانی است که باید کار نوآوری در علم اتفاق بیافتد و آن تقلیدی که تاکنون از غرب وجود داشته بهطور کامل کنار گذاشته شود.
نظریهپرداز و فیزیکدان ایرانی گفت: بسترهای عمیقی در اسلام وجود دارد که با آن میتوان به علم و تکنولوژیهای بزرگی رسید بهطور مثال جرج سارتن میگوید اگر میخواهید منشاء شکوفایی علم را در جهان اسلام بفهمید باید بدانید که قرآن نقش محوری دارد و بههمین دلیل است که به مدت سیصد و پنجاه سال مسلمانان حکمران علم در جهان بودند.
دانشمندان همواره اصرار بر مطالعه طبیعت داشتند چرا که خود خواهان دریافت علت خلقت بودند و به این امر اعتقاد داشتند که پیشرفت از مطالعه خلقتت و عظمت خلقت حاصل میشود و آغاز این مطالعه با علوم پایه است.
دانشمندان، پژوهش علمی را یک کار عبادی میدانند
وی اضافه کرد: امروزه دانشمندان کار علمی را نوعی عبادت میدانند و همچنین عالمان موحد نیز این برداشت را نسبتبه کار علمی خود دارند و پژوهش علمی خود را یک کار عبادی میدانند و معتقدند که پژوهش در خلقت شکوهمند خداوند علم میتواند زمینهای برای عبادت خداوند شود.
نظریه پرداز و فیزیکدان ایرانی بیان کرد: زمانیکه نیوتن کتاب مکانیک خود که رأس فیزیک جدید است را نوشت نامهای خطاب به اسقف بنتلی نگارش کرد و در آن به دلیل تألیف کتاب اشاره میکند و میگوید من نگاهم به اصولی بود که ممکن است مردم را به سوی اعتقاد به خدا سوق دهد و هیچچیز مرا ذوقزده نمیکند جز یافتن راهی برای نزدیکی مردم به خدا.
دکتر گلشنی افزود: تفکر علمای اسلامی و قرون وسطی این است که علم برای فهم پدیدههای طبیعی است علاوهبر جنبه معنوی این سخن تجربه نشان داده عملگرایی محض خسارتآور است.
وی گفت: بنابراین چه از لحاظ دید اسلامی و چه از لحاظ منافع علمی و ارتقای تکنولوژی چارهای جز پرداختن به علوم پایه بهصورت عالی وجود ندارد اکنون برای کشور تکنولوژی امری ضروریست و این تکنولوژی نیاز به تقویت علوم پایه دارد.
نظریه پرداز و فیزیکدان ایرانی ادامه داد: مطلب مهمی که مقام معظم رهبری آن را ذکر کرده و بر آن تأکید داشتند این است که باید کار نظری انجام شود و نخبگان علمی تئوریهای خود را ارائه دهند.
بزرگترین تهدید و چالش علوم پایه ندانستن جایگاه واقعی علوم پایه است
دکتر گلشنی افزود: بزرگترین تهدید و چالشهای علوم پایه در کشور در نتیجه نداشتن تصویر از جایگاه واقعی علوم پایه است و بازنگری لازم است که این نگرش تغییر کند و کشور گام به سوی پیشرفت دهد.
وی عنوان کرد: باید میان علوم بهخصوص علوم پایه و مهندسی تمایز قائل شد و به تفاوت میان آنها توجه شود زیرا که علوم مهندسی به علم روز توجه میکند و با علم روز پیش میرود درحالیکه علوم پایه پیشبرد قلمرو دانش را بهعهده دارد پس ممکن است کاری که انجام میدهد طول بکشد.
نظریه پرداز و فیزیکدان ایرانی ادامه داد: مسئله دیگر احیای فلسفه در بیست سال اخیر است در قدیم فلسفه بر علم جدید حاکم بود تا اینکه پوزیتیویسم به راه افتاد و مطالب فلسفی و متافیزیک کنار گذاشته شد.
دکتر گلشنی گفت: یکی از دلایل عدم توجه فیزیکدانها به مطالب فلسفی را میتوان سختی مسائل فلسفی نسبتبه مسائل فیزیک دانست و از دلایل دیگر آن میتوان به غرق شدن عالمان علمی در تخصص سازی اشاره کرد.
از عمده دلایلی که باعث توجه عالمان بعد از مدتها به فلسفه شد این است که علم نمیتوانست به سوالات مربوط به ارزشهای اخلاقی پاسخ دهد و تعدادی سوال اساسی نیز وجود داشت که آنها را نیز نمیتوان با علم جواب داد و درنتیجه دانشمندان انتظار دارند که این سوالات توسط فلسفه پاسخ داده شود همچنین در خود علم نیز تعدادی سؤال مطرح میشود که آنها را نیز باید با کمک فلسفه جواب داد.
وی اضافه کرد: در سالهای اخیر بخشهای بسیار بزرگ در آمریکا و انگلیس بین فیزیک و فلسفه راهاندازی شدهاست و فیزیکدانها و فلاسفه در این دو کشور با هم با تعامل میکنند و مسائل کیهان را حل میکنند و چند دانشگاه بههمین علت بههم پیوسته جلساتی را برگزار میکنند که حاصل این جلسات مقالات علمی است که آنها ارائه میدهند.
نظریه پرداز و فیزیکدان ایرانی در پایان تصریح کرد: در خصوص روح انسان باید گفت که روح یک افاضه الهی است، بزرگترین فیزیکدانها نیز معتقدند که شعور انسان را نمیتوان با فیزیک اندازه گرفت حتی دانشمندانی که اعتقاد به دین ندارند نیز برای شعور و ذهن انسان جوابی نیافته اند.