به گزارش واحد خبر روابط عمومی دانشگاه قم، در نشست تخصصی همایش ملی الگوی حکمرانی تمدنی علم و فناوری که دوشنبه 28 آبان در سالن حکمت دانشگاه قم برگزار شد، دکتر محمدحسین بهشتی، استاد تمام پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران و رئیس صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری ضمن ارائه موضوع  زیست بوم علم و فناوری کشور و تاملی بر حکمرانی علم و فناوری در مقام عمل، عنوان کرد: خوشبختانه زیست‌بوم علم و فناوری تغییرات گسترده‌ای داشته است، یک گروه از اجزای این زیست‌بوم سیاست‌گذاران هستند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به  شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی عتف، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت و درمان اشاره کرد.

وی افزود: مهم‌ترین مجریان این زیست بوم نیز دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی هستند، لذا همه اساتید و مدیران باید به شکلی به زیست‌بوم نگاه کنند که این کار نیاز به تلاش جهت پیشرفت دارد و باید آمار و اطلاعات دقیقی به آن ارائه شود، هیچ اشکالی هم ندارد که این اطلاعات منتشر شود؛ چراکه این اطلاعات بسیار کمک‌کننده هستند و برنامه‌ریزی‌ها و ارزیابی‌ها بسیار ضروری است.

بهشتی ادامه داد: در زیست بوم علم و فناوری 106 دانشگاه وزارت عتف، 27 پژوهشگاه وزارت عتف، 316 مرکز رشد، 350 مرکز نوآوری، 110 خانه خلاق و نوآوری، 170 شتاب دهنده فناوری، 9 کارخانه نوآوری، 54 پارک علم و فناوری، 70 صندوق پژوهش و فناوری، 396 انجمن علمی، 10 هزار و 59 شرکت دانش‌بنیان و 2 هزار 47 شرکت خلاق وجود دارد.

استاد تمام پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران بیان کرد: تعداد اعضای هیئت علمی سال 1403 بدون وزارت بهداشات و دانشگاه آزاد جمعا 35 هزار 416 نفر است. و تعداد دانشجویان همان سال جمعا 1 میلیون و 832 هزار و 440 نفر است که بیشترین آن با آمار 1 میلیون و 193 هزار 130 نفر به دانشجویان دوره کارشناسی اختصاص دارد.

رئیس صندوق شورای عالی عتف اضافه کرد: با توجه به تعداد ورودی دانشجویان در مقاطع مختلف و تعداد دانشجویان دانش آموخته، می‌توانیم با کمک گرفتن از سامانه نظام ایده‌ها و نیازهای وزارت علوم به درک درستی از توازن و تناسب بین نیاز‌ها و تعداد دانشجویان دست پیدا کنیم.

وی افزود: همچنین از طریق نسبت بندی آمار اساتید و دانشجویان به تفکیک دانشکده می‌توانیم نیازها و خلع‌های هر دانشکده را پیدا کرده و در صدد رفع آن‌ها تلاش کنیم. برای مثال نسبت اساتید علوم انسانی 9/38 درصد است اما نسبت دانشجویان 96/52 درصد است که کمبود قابل توجه اعضای هیئت علمی را در این حوزه نشان می‌دهد.

 

تعداد قابل توجه نشریات گروه علوم انسانی

بهشتی اظهار کرد: در بین نشریات دارای اعتبار وزار عتف، 900 نشریه به گروه علوم انسانی، 238 نشریه به گروه فنی مهندسی و 187 نشریه به گروه علوم پایه اختصاص دارد که تعداد نشریات علوم انسانی در این بخش بسیار قابل توجه است.

استاد تمام پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی را مرکزی مهم و کاربردی برای استفاده علمی اساتید و دانشجویان دانسته و پیشنهاد کرد که همه اساتید، این پایگاه را به دانشجویان خود جهت استفاده از مطالب رایگان آن معرفی کنند.

رئیس صندوق شورای عالی عتف تشریح کرد: زیست‌بوم علم و فناوری خوبی در کشور شکل‌گرفته است و دانشگاه‌ها به‌خوبی نقش خود را ایفا کردند، اکثر قریب‌به‌اتفاق نمایندگان مجلس، وزرا و مدیران کشور، صاحبان صنایع، مسئولین شرکت‌های دانش بنیان، کارشناسان صنعتی و شرکت‌های مختلف، فارغ‌التحصیل همین دانشگاه‌ها هستند.

وی تاکید کرد: باید مراقبت شود که هر بخش از این زیست‌بوم (دانشگاه، مرکز رشد، صندوق پژوهش و فناوری و ...) کار خودش را به‌خوبی و بهترین شکل انجام دهد، لذا توصیه می‌شود اساتید به دانشجویان مقطع کارشناسی توجه بیشتری کنند، ارتباطات بیشتر شده و گفتگوهای بیشتری با آن‌ها داشته باشند و ایجاد امید تصویر آینده‌ای روشن و شکوفاسازی توانمندی‌های آنان مدنظر قرار گیرد.

دکتر بهشتی در ادامه مثال‌هایی از پیشرفت علمی ایران زد و گفت: رصدخانه ملی ایران، شناور تحقیقاتی اقیانوس پیما، دستگاه شتاب‌دهنده خطی پزشکی، دستگاه اسکنر بازرسی کامیونی، پرینتر سه بعدی فلزی شرکت نورا لایه نگار، ربات انسان‌نمای نسل چهارم و بسیاری موارد دیگر، از جمله پیشرفت‌های قابل توجه ایران در حوزه‌های مختلف است.

رئیس صندوق شورای عالی عتف ادامه داد: کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد یا آنکتاد، 17 نوع فناوری را به‌عنوان فناوری‌های پیشرو دسته‌بندی کرده که عبارتند از هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، کلان داده، زنجیره بلوکی، فناوری‌های ارتباطی نسل جدید(5G)،  چاپ سه‌بعدی، رباتیک، فناوری‌های پهپادها، انرژی خورشیدی فتوولتاتیک، انرژی خورشیدی متمرکز، سوخت‌های زیستی، بیوگاز و زیست توده، انرژی باد، هیدروژن سبز، وسایل نقلیه برقی، نانو فناوری و ویرایش ژن که ایران در شاخص آمادگی برای فناوری‌های پیشرو سال 1401 در رتبه 75 از میان 158کشور و در مقایسه با جایگاه‌هایی همچون ترکیه و عربستان قرار دارد در رتبه‌ی 10 در خاورمیانه قرار دارد.

 وی در پایان نیز حکمرانی علم و فناوری در مقام عمل را توضیح داد و به بررسی اسناد، سیاست‌ها، اساس‌نامه‌ها، ساختارها، نهادها، چالش‌های ساختاری در حکمرانی علم و فناوری و معرفی سایت صندوق شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری که یکی از نیازمندی‌های اصلی نظام ملی علم و فناوری و نوآوری کشور است پرداخت.

بهشتی همچنین اولویت‌های کاری صندوق شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری را پرداخت اعتبارات طرح‌های ساتع، حمایت از طرح‌های پسا دکتری، طرح‌های کلان ملی و حمایت از پارساها دانست.