به گزارش واحد خبر روابط عمومی دانشگاه قم دکتر محمد محمدی مسعودی مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان در جلسه‌ای با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمدحسین شریفی رئیس دانشگاه قم، روسای دانشگاه‌های استان و مدیران گروه دانشگاه قم عنوان کرد: بورس‌هایی که اکنون آماده شده نخست مبتی بر مطالعات داخل کشور و پانزده کشور پیشرفته دنیا بوده است.

 

وی ادامه داد: یکی از اتفاقات مهم در کشور این است که ذائقه دانش‌آموزان بیشتر به سمت رشته‌های پزشکی، داروسازی و پیرا پزشکی متمایل شده است به طوری که در سال ١۴۰١ تعداد ۵٨۰ هزار نفر از دانش‌آموزان در کنکور تجربی شرکت کرده‌اند در حالی که در رشته ریاضی در سال ١٣۹۰ تعداد ٢٨٢ هزار داوطلب با توجه به تنوع گرایش در این رشته‌‌ها وجود داشته که این آمار در سال ١۴۰١ به ١۴۵ هزار نفر و در سال ١۴۰٢ به ١٣۶ هزار نفر کاهش یافته است که از این تعداد نیز تنها ٩٢ هزار نفر انتخاب رشته کردند در نتیجه عملا در رشته ریاضی فیزیک که زیرساخت بسیاری از شرکت‌های ما است در حال خشک شدن و از بین رفتن است، این امر در حالی است که بسیاری از شرکت‌های جمهوری اسلامی ایران مانند کشتی‌رانی و شرکت‌های نفتی با کمبود نیروی متخصص کارآمد مواجه هستند.

 

دکتر محمدی مسعودی افزود: مسئله دوم که خطرناک‌تر از مسئله نخست است این امر است که از تعداد ۵٨۰ هزار نفر که به سمت رشته تجربی حرکت می‌کنند ۵۰ هزار نفر دارای معدل میانگین بالای ١٩.٧۵ هستند و فقط به دلیل ذائقه به سمتی حرکت کرده‌اند که تنها ٩۶۰۰ نفر می‌توانند در رشته پزشکی تحصیل کنند.

 

 مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان بیان کرد: در نتیجه با پدیده‌ای به نام مهاجرت مواجه هستیم و اکثر افرادی که مهاجرت می‌کنند درواقع سنین ١٨ تا ١٩ سال دارند که برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می‌روند.

 

وی اضافه کرد: مهاجرت داوطلبان به خارج از کشور باعث شده که حدود دو هزار دانشجوی پزشکی ایرانی بدون امکانات مناسب در یکی از دانشگاه‌های روسیه تحصیل کنند که مورد تایید وزارت بهداشت نیست، در ترکیه نیز ٢٢ هزار و 632 نفر در همین رشته تحصیل می‌کنند که ٧۵ درصد این دانشگاه‌ها نیز مورد تایید وزارت بهداشت نیست همچنین باید اشاره کرد که ٧۵ درصد از ظرفیت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه میلان توسط دانشجویان ایرانی اشغال شده است پس در نتیجه این نظام کاریکاتوری شکل گرفته در کشور باعث مهاجرت‌های این چنینی می‌شود.

 

دکتر محمدی مسعودی ادامه داد: این اتفاق باعث شده که بورس‌هایی در دو دسته بورس‌های دانشجویی در بخش‌های بورس صنعت و مشاغل، بورس بنگاه اقتصادی، بورس فرصت تحقیقاتی کوتاه مدت، بورس دانش، بورس ابرار و بورس وطن و بورس‌های هیات علمی در قالب‌های بورس بلند مدت خارج از کشور، بورس سال آخر دانشجویان به خارج و بورس سال آخر دانشجویان در داخل طراحی شود.

 

مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان افزود: نخستین بورس از دسته بورس‌های دانشجویی بورس صنعت و مشاغل است که نمونه آن بورس فرهنگیان می‌باشد و انواع آن شامل بدو ورود، کلیه مقاطع، در طول تحصیل و کلیه رشته‌ها است همچنین این بورس اهدافی چون تامین امنیت شغلی و ایجاد انگیزه و امید به آینده دانشجویان، تامین نیروی کار نخبه و توانمند برای صاحبان مشاغل، حفظ نخبگان و کاهش انگیزه‌های مهاجرت، هدایت دانشجویان مستعد به رشته گرایش‌های مورد نیاز صاحبان مشاغل،آموزش و مهارت آموزی متناسب با شغل مربوطه در حین تحصیل برای کارآمد سازی هرچه بشتر نیروی کار ماهر برای کشور در همه حوزه‌ها به جای تربیت دانشجو برای مهاجرت و کمک به بومی گزینی و تامین نیروی کار ماهر برای صاحبان مشاغل در سراسر کشور را دنبال می‌کند.

 

وی گفت: بورس دوم بورس بنگاه اقتصادی است که بیشتر شامل دانشجویان دکتری می‌شود و از جمله مسائل آن می‌توان به عدم رضایت و اعتماد کافی بین بنگاه‌های اقتصادی و دانشگاه‌ها، عدم یکپارچگی و عدالت در توزیع حمایت‌های مالی به دانشگاه در پژوهشگاه‌ها، اساتید و دانشجویان، عدم استفاده بهینه از دانشجویان دکتری و اشتغال به کار اکثر این دانشجویان حین تحصیل، کاهش انگیزه برای ادامه تحصیل در داخل کشور خصوصا در مقاطع تحصیلات تکمیلی و مهاجرت دانشجویان نخبه، نیاز صنعت به سطوح متنوع تحقیقات با کیفیت دانشگاهی و تربیت نیروی کیفی، عدم حمایت هوشمند از شرکت های فناور و دانش بنیان و عدم جذب کافی حمایت‌های مالی تجهیراتی بنگاه‌های اقتصادی اشاره کرد.

 

دکتر محمدی مسعودی اضافه کرد: از جمله اهدافی که بورس بنگاه اقتصادی به دنبال تحقق آن است می‌توان به جذب، نگهداشت و پرورش سرمایه انسانی مستعد برتر و نخبه در حوزه کاربرد، ارتقای توانمندی‌های عملی و فنی دانشجویان از طریق ارتباط مستمر آنان با حوزه کاربرد، تلاش در جهت آموزش‌های مرتبط برای جذب استعدادهای برتر مؤسسه طبق نیازهای حوزه کاربرد، استفاده از مستعدان برتر و نخبگان برای ارتقای فعالیت‌های حوزه کاربرد و هدفمند سازی پایان نامه و رساله‌های تحصیلات تکمیلی و پروژه‌ها در راستای نیازهای مالی و آینده حوزه کاربرد اشاره کرد.

 

مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان ادامه داد: بورس سوم بورس فرصت تحقیقاتی کوتاه مدت خارج از کشور است این بورس در دولت‌های قبلی به صورت سهمیه بندی بود اما در دولت فعلی این محدودیت از میان برداشته شد و هر دانشگاهی می‌تواند هر تعداد دانشجویی که درخواست دهد برای فرصت تحقیقاتی به خارج از کشور بورس کند اما در تحقق این امر باید سه شرط رعایت شود نخست موضوع مناسب که توسط داوران تخصصی در همان حوزه و رشته این موضوع را تایید می‌کنند، دوم استاد قوی و ماهری را انتخاب کنند و سوم دانشگاهی که انتخاب می‌کنند قوی و معتبر باشد.

 

وی افزود: نوع دوم فرصت تحقیقاتی کوتاه مدت داخل کشور است به این شرح که اساتید و امکانات ما در دانشگاه‌های مختلف کشور تقسیم شده است و دانشجوی دکتری یک دانشگاه می‌تواند به مدت شش یا نه ماه به دانشگاه‌های دیگر برود این امر فضای تبادل اطلاعات علمی را در دانشگاه‌های کشور ایجاد می‌کند.

 

دکتر محمدی مسعودی بیان کرد: مورد چهارم بورس دانش است همانطور که می‌دانید برخی رشته‌ها در کشور وجود دارند که علی رغم اهمیت و نیاز شدید کشور به آن‌ها مورد استقبال دانشجویان قرار نمی‌گیرند و پس از رشته‌های علوم پایه و علوم انسانی قرار می‌گیرند بنابر این از سال گذشته این رشته‌ها اصلاح و مورد حمایت وزارت قرار گرفتند این امر به گونه‌ای بنا نهاده شد که اگر دانشجویی از نظر علمی در سطح بالایی قرار داشت این حمایت تا ارشد، دکتری و هیات علمی وی ادامه می‌یابد.

 

مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان اضافه کرد: مورد پنجم بورس ابرار است طبق آمار اعلام شده کشور هشت درصد از دانشجویان از قشر کم بضاعت هستند و نیاز دارند که به صورت محترمانه به‌ آن‌هاکمک شود در بورس ابرار با کمک خیرین و بنیادهای حاکمیتی مانند کمیته امداد، بنیاد علوی و سایر مجموعه‌ها این حمایت انجام می‌پذیرد و برای این کار باید کمیته‌های این امر در بین دانشجویان ایجاد و دانشجویان مدنظر شناسایی شوند.

 

وی ادامه داد: بورس ششم بورس وطن است که در واقع بورس خارج از کشور برای مشاغلی از وزارت علوم است این امر ظرفیت بسیار خوبی است که باید برای شرکت‌ها و سازمان‌های دیگر نیز فراهم شود به طور مثال اگر شرکتی درصدد گسترش کار خود باشد می‌تواند دانشجویان را به خارج از کشور بورس کند تا ضمن آشنایی با زبان و فرهنگ آن کشور بتوانند بهترین دستاوردها را برای مجموعه مدنظر به همراه داشته باشد.

 

دکتر محمدی مسعودی اضافه کرد: این موارد تا کنون بورس برای دانشجویان کشور بود در نقطه مقابل بورسیه‌ای در حوزه بین‌المللی نیز برای دانشجویان بین‌الملل وجود دارد.

 

مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان در پایان تصریح کرد: در بورس هیات علمی قالب‌های مختلفی از جمله بورس بلند مدت خارج از کشور برای دانشجویان کارشناسی ارشد که به مدت چهار سال به خارج از کشور بورسیه می‌شوند و پس از بازگشت عضو هیات علمی می‌شوند این امر در چهار گرایش هنر، علوم دریایی، میان رشته‌ای ونوظهور انجام می‌شود زیرا در باقی رشته‌ها کشور غنی است و نیازی به بورسیه ندارد، بورس سال آخر دانشجویان دکتری به خارج از کشور و بورس سال آخر دانشجویان در داخل کشور که دو مورد اخیر در خصوص تمامی رشته‌ها وجود دارد.