نشست علمی «ضرورت پرورش متخصصان و دانشجویان رشته علوم قرآن و حدیث برای تحقق علوم انسانی اسلام» در دانشگاه قم برگزار شد
نشست علمی ضرورت پرورش متخصصان و دانشجویان رشته علوم قرآن و حدیث برای تحقق علوم انسانی اسلامی ظهر شنبه ١٨ آذرماه در دانشگاه قم با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر شریفی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر نقیب و حجت الاسلام و المسلمین مودب در جمع دانشجویان دانشگاه قم برگزار شد.
در ابتدای نشست حجت السلام والمسلمین دکتر شریفی رئیس دانشگاه قم عنوان کرد: از نخستین ایامی که مسلمین و مسلمانان به علوم غرب آشنا شدند دغدغه اسلامیسازی آن را داشتند. دغدغه این را داشتند که علومی که بریده از آسمان است و شوریده است علیه مبدأ و معاد باید اسلامی سازی شود.
وی افزود: از نخستین روزها دغدغه اسلامیسازی علم و معرفت و نوع مواجهه با علوم مدرن مطرح شد؛ حدود ۹۰ سال قبل اقبال لاهوری همین دغدغه را خیلی جدی دنبال میکرد که ما چارهای جز اسلامیسازی و قرآنی سازی علوم غرب نداریم.
رئیس دانشگاه قم اضافه کرد: امام خمینی رحمه الله به سؤالی که مطرحشده بود در خصوص اینکه دنبال چه چیزی و چه هدفی بودند که انقلاب کردند گفته بود که مسئله ما شاه و رژیم طاغوت نیست، این آغاز کار ماست، ما میخواهیم اداره بشر بر پایه توحید شکل بگیرد و حقوق بشر مدیریت شود. روابط سیاسی، بینالمللی و همه روابط باید بر پایه توحید شکل بگیرد و در پاسخ به سوال دیگری از سوی خبرنگاری فرانسوی که شما جامعهشناس نیستید، اقتصاددان نیستید و اطلاعات مدیریتی ندارید و دراینصورت نگران نیستید کشور را چگونه اداره خواهید کرد فرمودند: آن چیزی که شما در اقتصاد و علوم سیاسی و جامعهشناسی میدانید چه خوب که ما آنها را نمیدانیم چرا که نمیخواهیم برپایهی علوم انسانی موجود، بشر را اداره کنیم و البته این آغاز کار ماست و نسلهای آینده این فضا را شکل خواهند داد.
حجت الاسلام شریفی ادامه داد: درخصوص علوم انسانی اسلامی سه باور وجود دارد، برخی معتقدند که علوم انسانی اسلامی یعنی علوم مبتنی بر متون اسلامی، گروه دوم معتقدند علوم انسانی اسلامی یعنی علوم مبتنی بر منابع اسلامی و گروه سوم معتقدند علوم انسانی اسلامی مبتنی بر مبانی اسلامی و مبانی هستیشناسی است.
وی توضیح داد: نظر دیگری هم وجود دارد که علوم انسانی اسلامی یک مفهوم است که همه این سه نظریه را دربرمیگیرد و یک طیف درجهبندی دار است که بهنظر بنده نیز این گزینه از تمام نظریات صحیحتر است. علوم انسانی اسلامی بهطورکلی به معنای علومی است که بهگونهای به علوم دینی و یا منابع دینی و یا مبانی دینی مرتبط باشند.
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین سید محمد نقیب رئیس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم عنوان کرد: بعد از انقلاب تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی بهدلیل تلفیق علوم و با دین اسلام شکل گرفت و بعدها کمیته علوم انسانی نیز ذیل همین کمیته تأسیس شد تا در این امر یاری رسان باشد حتی میتوان اشاره کرد که تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایران نیز بهدلیل بروز اسلام در علوم مختلف است.
وی ادامه داد: بروز اسلام در علوم مختلف در جای جای فرمایشات رهبری نیز مشهود است و باید پیگیری شود تا مبانی علوم از اسلام استخراج گردد.
دکتر نقیب افزود: مبانی علوم غربی براساس مبنای اومانیسم و سکولاریسم است و تمام نوشتههای آنها نیز برهمین اساس است بنابراین در جوامع اسلامی برای جلوگیری از به وجود آمدن علوم سکولار نیاز است که یک تعریف جدید از علوم انسانی طبق علوم اسلامی استخراج شود و لازمه این امر مراجعه به قرآن است.نتیجه مراجعه به قرآن این است که تمرکز بر علوم انسانی قرآن بنیان باعث رفع شائبهها می شود.
رئیس دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم همچنین تصریح کرد: درنهایت مقصود از اسلامی شدن علوم در بحث مبانی است و ما هنوز مبانی دقیقی در این مورد نداریم زیرا در روشها سردرگمی ایجاد شده و باید مرکز واحدی تشکیل شود تا سامان به وجود آید و مبانی و روشها و قواعد مشخص برای این مطلب از بطن قرآن استخراج گردد.
مشروح این نشست در روزهای آینده منتشر خواهد شد.