به گزارش واحد خبر روابط عمومی دانشگاه قم، همایش ملی اقتصاد اسلامی با موضوع مواجهه با چالش­های اساسی اقتصاد ایران با تاکید بر مهارتورم و رشد تولید، با همکاری حدود ۱۵ دانشگاه و مرکز علمی از جمله دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه علامه طباطبایی، جامعه‌المصطفی، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، دانشگاه امام صادق(ع)، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، پژوهشکده امور اقتصادی وزارت اقتصاد، سازمان برنامه و بودجه، دانشگاه قم، دانشگاه آزاد واحد قم، دانشگاه مفید، ستاد همکاری وزارت اقتصاد و حوزه علمیه و دانشگاه فرهنگ و اندیشه در دانشگاه قم برگزار شد.

طی این همایش چهار پنل تخصصی و یک پنل اختتامیه ارائه شد، در پنل ابتدایی، دکتر سعیدی روشن رییس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، دکتر مصطفی کامی، دبیر علمی همایش، دکتر سعید شوال پور معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه، دکتر حسن سبحانی و دکتر محمدجواد توکلی به ایراد سخن پرداختند، دکتر حسن سبحانی با موضوع اقتصاد در گرداب و نسبت آن با فقر معرفت اقتصادی سخنرانی کرده و دکتر محمد جواد توکلی نیز در پایان به ذکر مشکلات زیرساختی در مهار تورم و رشد تولید از منظر اقتصاد اسلامی پرداخت.

پنل دوم شامل سخنرانی آیت الله محسن اراکی، عضوجامعه مدرسین حوزه علمیه قم و ریاست دانشگاه اصول دین، دکتر عباس شفیعی نژاد با موضوع کانال های اثرگذاری نوسانات نرخ ارز بر سطح تولید و تورم و راهکارهای کنترل نوسانات ارزی، دکتر علی سعیدی با تبیین مسئله امکان سنجی جهش تولید و کانال های اثرگذاری آن بر مهارم تورم در اقتصاد ایران، دکتر امید ایزانلو با موضوع بررسی تجربی اقتصاد ایران، چرایی همگرایی و واگرایی بین رشد نقدینگی و تورم؛ ارائه توصیه های سیاستی و در نهایت سخنرانی دکتر سید علی روحانی معاون سیاستگذاری وزارت اقتصاد و دارایی بود.

سومین پنل همایش اقتصاد اسلامی، موضوع نقش محوری اعتبار در تحقق مشارکت مردمی در جهش تولید اقتصاد ایران با سخنرانی دکتر مرتضی مرتضوی بررسی شد، بیان موضوع نسبت بنگاه داری بانک ها با نرخ تورم و دلالت آن بر تغییرات نرخ بهره نیز برعهده دکتر وحید ارشدی بود، در پایان این پنل موضوع مشارکت ذی نفعان در مدیریت ریسک و سهم یاری آن برای حل مشکلات اقتصادی ایران نیز توسط دکتر عبدالله توکلی بیان شد، لازم به ذکر است در این پنل دکتر محمد نعمتی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) نیز به سخنرانی پرداخت.

و اما چهارمین پنل این همایش با سخنرانی دکتر سیدرضا حسینی با موضوع راهکاراقتصاد اسلامی برای برون رفت از مشکل ناترازی صندوق های بازنشستگی و دکتر علی محمد حکیمیان با مووع کاهش تصدی گری دولت در صنعت نفت با رویکرد به مقررات حقوقی و همچنین ایراد سخن توسط دکتر مجید حبیبیان با موضوع کاربرد صکوک مبتنی بر کالا بر پوشش ریسک در شرایط تورمی پایان یافت.

در پنل اختتامیه همایش ملی اقتصاد اسلامی، دکتر محمد منان رییسی نماینده منتخب مردم قم در مجلس شورای اسلامی و دکتر محمد شربتی اقتصاددان و مدرس دانشگاه به سخنرانی پرداختند.

مسئله اقتصاد اسلامی، محل تلاقی پژوهشی حوزه و دانشگاه است

در این همایش دکتر یعقوب نوروزی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه قم عنوان کرد: این همایش قرار بود سال گذشته و براساس شعار سال برگزار شود، که به دلیل طولانی شدن روند اخذ مجوز، امسال برگزار شد.

وی افزود: امیدوارم مباحثی که در این همایش مطرح شد بتواند در حل مشکلات و چالش‌های اقتصادی کشور راهگشا باشد، همانطور که گفته شد برطرف کردن این مسائل در بسیاری از جنبه‌ها با مشارکت مردم محقق می‌شود.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه قم گفت: یکی از بحث هایی که محل تلاقی پژوهشی حوزه و دانشگاه است همین اقتصاد اسلامی است، دومین همایش ملی اقتصاد اسلامی با تاکید بر شعار سال جاری مبنی بر جهش تولید با  مشارکت مردم در سال آتی با کمک اندیشمندان برگزار خواهد شد..

دبیر علمی همایش ملی اقتصاد اسلامی نیز در این مراسم گفت: مراحل اخذ مجوز‌های همایش از پایگاه استنادی شیراز طی شده و در نهایت همایش ملی اقتصاد اسلامی در مواجهه با چالش‌های اساسی اقتصاد ایران در پایگاه استنادی شیراز به ثبت رسید.

وی افزود: این همایش دارای دو پیش‌نشست بوده که پیش‌نشست اول در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عنوان بررسی اثرات نوسانات ارزی برای تورم، و پیش‌نشست دوم در دانشگاه قم برگزار شد، همچنین چکیده‌نامه این همایش آماده و منتشر شده که هفت مقاله آن از مقالات واصله و مابقی از مقالات سفارشی بوده و از سایت اصلی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قابل بارگیری است.

دکتر محمد منان رییسی نماینده منتخب مردم قم در مجلس شورای اسلامی نیز عنوان کرد: اقتصاد اسلامی و شهرسازی اسلامی حلقه‌های مختلف تمدن اسلامی است و زمانی محقق می‌شود که مردم میدان‌دار آن باشند و باید راه ورود مردم به عرصه اقتصاد طبق فرمایشات رهبر پیدا شود.

وی در پایان بیان کرد: این‌که مردم بتوانند در گردش‌های مالی و عرصه‌های مختلف حضور پیدا کنند می‌تواند جامعه را به سوی تمدن اسلامی هدایت کند و اگر همه‌چیز طبق غرب باشد انقلاب انقلاب درستی نخواهد بود و لازمه نجات از این امر میدان‌داری نهاد علم یعنی حوزه و دانشگاه است تا از میان آن مشت ما پر شود و حکومت‌داری درست صورت گیرد.

ارائه آمار و ارقام از روند کاهشی تورم، مشکلی را حل نمی‌کند

دکتر محمد شربتی اقتصاددان نیز تاکید کرد: یکی از بحث هایی که در حوزه اقتصاد مطرح است همین آمار و ارقامی است که مسئولین ارائه می دهند، اما این آمار و ارقام در سفره مردم هیچ تاثیری نداشته است و صرف آمار و ارقام راجع به کاهش تورم و رشد اقتصادی دردی را ا اقتصاد و سفره مردم دوا نمی کند.

وی افزود: یکی از مشکلات کلیدی که در حوزه اقتصاد کشور که امروزه نیز زیاد مطرح می شود و ما درگیر آن هستیم، بحث دلاری سازی است که رهبر معظم انقلاب نیز بر این امر بارها تاکید کردند که باید نسبت به دلارسازی که در اقتصاد ما وارد شده است، اقدامی صورت گیرد و نسبت به رشد پایه­ی پولی کشور یک اتفاق جدیدی را رقم بزنیم.

دکتر روحانی معاون سیاست‌گذاری وزارت اقتصاد و دارایی نیز در این جلسه گفت: تحقق جهش تولید با مشارکت مردم نیازمند راهبردهای اساسی از جمله راهبردهای کلیدی که پیش‌نیازهای جهش تولید با مشارکت مردم هستند، راهبردهای بین بخشی و راهبردهای وزارت‌خانه امور اقتصادی و دارایی است.

طبق آمار در پانزده سال اخیر ایران در مقایسه با سایر کشورهای مشابه اوضاع رشد مناسبی نداشته است و طبق آمار ارائه شده این رشد تنها بیست درصد بود که آمار نسبتاً کمی است.

مشکل اصلی جامعه در بخش فرهنگ و اقتصاد است

در این همایش دکتر محمد باقر سعیدی روشن ریاست پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: علی رغم پیشرفت‌های بسیاری که در سطوع علمی و زمینه‌های دیگر دیده می شود، در دو بخش اقتصاد و فرهنگ ضعف وجود دارد.

وی گفت: باید ببینیم ضعف در کدام قسمت و کدام نوع از فقرهای فکری معرفتی، سرمایه‌ای، انسانی ویا بدهی حادی که مانع پیشرفت‌های اقتصادی مثبت است، وجود دارد تا بتوان مشکل را ریشه یابی شود و در نتیجه راه حل آن ارائه شود.

رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در پایان تاکید کرد: در نگاه دینی نیز فرهنگ اقتصادی و معاشی جزو لاینفک سلوک توحیدی در متن جهان محسوب می‌شود و نیاز است که برای حرکت و ارتباط با مفاهیم اسلامی در مسیر مشخصی حرکت شود.

حل مشکلات اقتصادی منوط به حقیقی‌سازی پول است

همچنین در این همایش آیت‌الله اراکی گفت: مبنای ارزش پول اعتباری، قدرت سیاسی‌ست نه ارزش اقتصادی حقیقی و چون مبنای چنین پولی قدرت است همان قدرت هر زمان که بخواهد ارزش این کاغذ را تغییر می‌دهد؛ پس این پول اقتصادی نیست، پول سیاسی است و این در اسلام ممنوع است و پول حقیقی که در اسلام برای معاملات پذیرفته‌شده یا طلاست یا نقره. مشکل اقتصاد کشور زمانی حل می‌شود که پول را حقیقی کنیم.

یکی از مهم‌ترین مباحث مبادله، پول است

آیت‌الله اراکی بیان کرد: یکی از مهم‌ترین مباحث مبادله پول است که اساس مبادله را در بازار شکل می‌دهد. وقتی دانستیم که پول یعنی واسطه مبادله، می‌توانیم پی ببریم که کارکرد این واسطه عمدتاً دو چیز است؛ یک تعیین ارزش کالای دو طرف مبادله یا معیار ارزش بودن و دوم تسهیل مبادله، چرا که اگر واسطه‌ای در کار نباشد، مبادله کند و دشوار صورت می‌گیرد. طلا و نقره در صورتی که بخوایم در بازار ثبات و عدالت و روند سریع ایجاد شود، بهترین واسطه برای مبادله و معامله است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: پول اعتباری در اقتصاد اسلام نامشروع است، مگر در شرایط اضطراری که توسط دولت اعتباری برای پول قائل شود. واسطه بین دو کالا باید خود هم ارزش حقیقی و مصرفی داشته باشد. وجود منفعت محلله عقلایی میزان مالکیت شناخته شده‌است. دو نوع ارزش در اقتصاد وجود دارد؛ یک ارزش مصرفی و استعمالی و دوم ارزش مبادله‌ای. ارزش مصرفی یعنی برطرف‌کننده نیازهای معمول باشد و ارزش مبادله سوال ایجاد می‌کند که این کالا در برابر چه چیزی قابل مبادله است.

لازم به ذکر است در حاشیه این همایش دانشگاه ها و مراکز علمی شرکت کننده، کتب و دستاوردهای خود در زمینه اقتصاد اسلامی را در قالب غرفه های مختلف عرضه کردند.